Uit de Nivo van morgen

Schrik niet..... als je morgen de Nivo open slaat! Er staat namelijk een mega groot artikel in over moi. Een paar weken geleden werd ik gebeld door Eddy Veerman die had begrepen dat ik er een tijdje vandoor ging. Hij vroeg of hij er een stuk over mocht schrijven en ik dacht "why not". Ik ben super tevreden met het resultaat, gewoon lekker luchtig, zoals ik het ook allemaal zie. Hij heeft mijn wijze woorden prima omschreven. Zie hieronder het resultaat, of zoals gezegd, morgen in de Nivo.

René Tol zet een jaar op voor ‘backpacken’ in Australië en Nieuw-Zeeland

Zonder drempels

Al trekken steeds meer jongeren er alleen met een rugzak op uit om op ontdekkingsreis te gaan naar de veelbelovende landen Australië en Nieuw-Zeeland, het blijft een bijzondere stap. Het vereist moed. Helemaal als het lichaam getekend is door brandwonden, dan is er sterker de neiging het onbekende tevens onbemind te laten. Voor René Tol vormden die littekens geen sta-in-de-weg om zijn lang gekoesterde en vaak weggestopte verlangen in de praktijk te brengen. Acht jaar na de Nieuwjaarsbrand waagt hij zich aan het grote avontuur. Op 6 januari is Sydney de bestemming en de 22-jarige Volendammer zet er een jaar voor op. ,,Ik weet niet hoe ze straks naar me kijken. Het hoort bij mij; ik ben zo.”

Als zoon van Gerrit Tol leek hij voorbestemd om het vak van zijn vader, dat van tegelzetter, uit te gaan voeren. ,,Op twaalfjarige leeftijd ging ik tijdens vakanties al met hem mee en ik vond het een leuk beroep. Daarom ging ik naar de LTS in Edam; het Don Bosco College zag ik niet zitten, want ik was niet zo gek op leren. Een fanatieke sporter was ik ook niet, ik kreeg wat tennisles en had daarvoor gevoetbald. Het was vooral een kwestie van je vrienden op zoeken; internet was in opkomst, maar MSN was nog niet voor iedereen. Ik was niet superbraaf, maar ook niet rebels. Zat er tussenin, al zeg ik het zelf.”

Shock

,,Het is raar, maar eigenlijk weet ik verders niet meer zoveel van die periode; alsof het leven begon na de ramp. Dat wat daarvoor zit, is als het ware een ander leven. Maar daar weet ik dus nog weinig van. Wel alles van daarna.” Met de nadruk op ‘na’, want van het moment en de avond zelf, staat hem nauwelijks iets bij. ,,Toen ik bijkwam in het ziekenhuis van Antwerpen in België heb ik wel wat dingen gezegd. Dat ik bij of op de trap naar het toilet stond in De Hemel. Dat kan wel kloppen, gezien de gaatjes die ik in mijn hoofd had van gesmolten kerstversiering. Maar ik was volgens mij behoorlijk dronken en misschien ben ik wel in shock geraakt. Het is allemaal heel vaag. Ik was nog maar veertien.”
Hij lag geruime tijd opgenomen in Antwerpen. ,,Daar ben ik in de eerste maanden zeven keer geopereerd en naderhand nog twintig keer. Ik had als het ware op een gegeven moment mijn eigen kamertje daar. De eerste operaties waren om beter te functioneren, naderhand was alles cosmetisch. Twee jaar geleden heb ik bijvoorbeeld huid van mijn lies bij mijn oor laten aanbrengen, zodat het er wat normaler uitziet. Ik had geen moeite met telkens weer die ziekenhuisopnames, pas als ik een tijdje niet geweest was en ik mijn leventje weer had opgepakt, dan ging ik er wel tegenop zien. Het was telkens één stapje achteruit en twee vooruit. Ik ben nu tevreden, heb weinig wensen meer.”
,,Als ik nu terugkijk, heb ik geluk gehad dat ik zo jong was. Dan denk je nog niet zozeer over van alles na. Alleen in de eerste paar maanden heb ik vreselijk veel pijn gehad. Toen alle wonden dicht waren, ben ik rechtdoor gegaan, heb werk gezocht. Nu heb ik allerlei dingen opgebouwd; als het me nu zou gebeuren, weet ik niet hoe ik er dan mee om zou gaan. Het tegelzetten bij mijn vader, ik heb het nog geprobeerd, maar met mijn handen (Tol verloor delen van zijn vingers, red.) ging dat niet. Maar ik was nog geen tegelzetter, dus het was niet zo’n teleurstelling: ik had immers nog geen vergelijkingsmateriaal, zoals anderen dat misschien wel hadden. Achteraf gezien was het prima; het werk wat ik daarna ben gaan doen, was leuker. Maar eigenlijk sta ik er wel eens van te kijken dat ik zo verder ben gegaan, na die ramp.”

‘Ik was nog een puber, dan praat je niet zoveel over moeilijke dingen’

,,Het enige wat ik er eigenlijk nog mee heb, is dat het gebeurd is. Een derde deel van mijn leven is het al zo. Ik heb nooit naar het nazorgcentrum van Het Anker gehoeven om hulp te vragen, terwijl anderen dat misschien wel nodig hadden, dus daar is het belangrijk voor geweest. Mijn moeder en oudste zus hebben er heel veel moeite mee gehad en dat kan ik ook begrijpen. Ik lag daar met een pijp in mijn keel, zij zaten de hele tijd aan dat ziekenhuisbed. En ik was nog een puber, dan praat je niet zoveel over moeilijke dingen. Dan is je relatie met je moeder ook anders; dan schuif je niet even aan tafel om te gaan zitten praten over hoe het gaat. Ik verdiepte me daar niet zo in.”
,,Ik had daarna ook de gezelligste tijd van mijn leven. Ging de bar weer in. Mijn moeder had daar wel moeite mee, dat is de overbezorgdheid van ouders. Als je tien jongeren van straat plukt, durf ik te wedden dat van negen hun ouders overbezorgd zijn. Maar het lijkt me ook verschrikkelijk als je kind iets overkomt, dat is het ergste wat er is.”
Zijn eerste werkervaring deed hij op bij de Kabelkrant en hij richtte ondertussen zijn eigen website op, ‘Mooi kaal is niet lelijk’. ,,Een uit de hand gelopen iets. Ik plaatste er foto’s op van de vriendengroep als we uit waren geweest. Werd ik op een gegeven moment op zondagmorgen wakker gebeld, waarom de foto’s er nog niet op stonden. Ik ging inmiddels ook met vakantie naar zonnige oorden. Had ik geen moeite mee. Mensen komen niet zo snel op je af met vragen. Ik vind het prettig als ze dat wel doen, in plaats van dat ze gaan lopen staren. Maar ik zou zelf ook niet zo snel op iemand af stappen als ik iemand zo zag lopen.”
,,Tijdens mijn eerste job leerde ik met mensen omgaan. Op een gegeven moment wilde ik wat anders en kwam ik bij Grafisch Goed terecht. Aanvankelijk voor de afdeling Belettering, maar naderhand werd ik allround.”

Knoop doorgehakt

Totdat er iets ging borrelen. ,,Eigenlijk speelde het al in mijn hoofd voordat ik aan het werk ging. ‘Misschien is het beter eerst weg te gaan’, dacht ik destijds. Maar als je zestien bent, wil je geld verdienen en uitgaan en lol maken met je vrienden. Naderhand sprak ik steeds vaker mensen die ‘weg’ waren geweest. En dan zei ik steeds: ‘dat zou ik ook wel eens willen doen’. Maar daar bleef het telkens bij. Eind september heb ik de knoop doorgehakt, nadat ik op maandag van kermis, ‘half kachel’, al iets had laten vallen bij m’n jongste zus, die al in Australië met vakantie is geweest.”
,,Steeds dacht ik: gaat er weer eentje heen. Ben ik eens verhalen gaan lezen en sites bekijken. Waarom zou ik het zelf niet doen? Ik moest eens iets met mijn leven gaan doen, in plaats van de standaard dingen. De mensen om me heen kregen in de gaten dat het geen opvlieging was. In het kader van de voorpret oriënteerde ik me verder.”
,,Je gaat ook nadenken over wat je hier kan houden. Bijvoorbeeld dat ik twee kleine neefjes heb. En mijn werk is leuk, we hebben een leuk team. Maar ook dat moet je niet ervan weerhouden te gaan. Des te langer ik hier blijf, des te meer ik vastroest.” Hij kocht een open ticket, met 6 januari als vertrekdatum. ,,Je krijgt een visum voor een jaar, ‘a working holiday’, zoals dat heet. Enerzijds ben ik terughoudend qua planning, maar ik denk dat ik het wel uitzit. Misschien krijg ik wel ongelofelijk veel last van heimwee”, lacht hij ondeugend. ,,Maar het kan ook zijn dat ik er vijftien maanden van maak, omdat ik de Aziatische landen zoals Thailand, Vietnam, Cambodja en Laos nog wil zien.”
Zijn brandwonden vormden geen drempel. ,,Hoe ik eruitzie, heeft me nog nooit tegengehouden. Het was dat een tante me vroeg of ik niet angstig was hoe mensen daar op me zouden reageren. Ik had er nog niet eens bij stilgestaan. Het zou een drempel kunnen zijn, maar het zou jammer zijn als je daarom dingen besluit niet te doen.”
,,Ik ga gewoon mijn gangetje. Weet niet hoe ze naar mij zullen kijken en of ik ‘erg’ ben. Je moet jezelf nooit erg vinden. Het hoort bij mij; ik ben zo. Dat kun je niet dagelijks erg vinden. Omdat we met een groepsvlucht gaan, heb ik via internet al wat medereizigers ontmoet. Eén meid had mij op Hyves opgezocht en het aan haar kennissenkring laten weten dat er iemand uit Volendam meeging die bij de Nieuwjaarsbrand betrokken was. Kreeg ik allerlei reacties dat ze het goed vonden, dat ik zoiets ging doen en niet in een hoekje ging zitten. Ik ben best wel benieuwd wat andere mensen ervan vinden. Maar waarom zou je anders tegen iemand aankijken als die iets heeft?”

‘Het enige waar ik een beetje huiverig voor ben, is hoe je contact maakt met anderen’

,,Ik heb nog twee weekjes vrijaf voor de laatste voorbereiding. Kan ik proberen wat er allemaal in die 70 liter rugzak kan. Eerst het broodnodige, daarna de kleren. Tot-ie vol zit. Met de Nederlanders worden we opgevangen in Sydney. Na vijf dagen is het ieder voor zich. Nee, angst heb ik niet. Ben vooral nieuwsgierig. Het enige waar ik een beetje huiverig voor ben, is hoe je contact maakt met anderen. Dat staat helemaal los van mijn brandwonden. Als je alleen bent, zal het wel goed zitten. Komen ze op je af. Ik zal ook wel wat gaan werken, ‘wooffen’ heet dat. Werken op de boerderij, in ruil voor onderdak. Niet te vaak, maar gewoon om de ervaring mee te maken en bezig te blijven. Want ik zal ooit weer aan het werk moeten, anders valt dat straks zo koud op m’n dak…”
,,Naarmate het dichterbij komt, word ik wel iets zenuwachtiger. Gezonde spanning, zullen we maar zeggen. Er zijn toch wat mensen die je voorlopig voor het laatst gaat zien. Hoe ik tegen dat afscheid aankijk? Ik ben niet zo’n emotionele. Maar het kan best dat alles losbarst op Schiphol. Ik zal denk ik geen specifieke dingen gaan missen, meer het totaalplaatje. Ik ga iets leuks tegemoet. Mijn ouders zullen me ongetwijfeld missen; m’n moeder zei laatst nog tegen me dat mijn bed weer zo leeg zal zijn, zoals dat ook maandenlang gold in de periode na de Nieuwjaarsbrand. ‘Maar nu ben ik iets leuks aan het doen, denk daar maar aan’, zei ik.”
,,Ik wil vooral veel mensen ontmoeten, verhalen uitwisselen, leuke dingen doen, iets moois zien. Ik zal het op mijn site (renetol.waarbenjij.nu) delen. Het is ook wel eens goed om een andere omgeving en andere mensen tegemoet te gaan. Niet dat ik straks in het bejaardentehuis zit en denk: als ik dat nou had gedaan, en als ik dat… Met de gedachten dat hier alles hetzelfde blijft, ga ik even weg, genieten. Ik weet uit ervaring dat er maar weinig hoeft te gebeuren en het leven staat op z’n kop. Misschien dat mensen die zoiets groots hebben meegemaakt, ook wat gemakkelijker over het leven denken.”
,,Ik heb me ook goed ontwikkeld na de ramp. Denk wel dat ik van een – voor de buitenwereld – stil jongetje wat meer – als het ware – rechtop ben gaan leven. Ja”, overdenkt hij even, ,,ik heb me zeker ontwikkeld. Misschien nog meer dan als dat allemaal acht jaar geleden niet gebeurd was. Maar dat is ‘als, als’. Als ik straks daar in Australië zit, dan is er in ieder geval een ‘als’ minder…”

Foto

René Tol: ,,De brandwonden vormen geen drempel om me hiervan te weerhouden. Ik had er zelfs niet bij stilgestaan toen ik het ticket naar Australië boekte.”